Kısa ve Öz Yazılar

İnatçı, Söz Dinlemeyen Çocuğa Nasıl Davranmalı? Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü Üzerine Pedagojik Bir Yaklaşım Bir eğitimci olarak, her çocuğun içinde keşfedilmeyi bekleyen bir öğrenme potansiyeli olduğuna inanırım. Öğrenme, yalnızca bilgi edinme süreci değildir; aynı zamanda kişiliğin, duyguların ve davranışların şekillenmesidir. Bu nedenle, inatçı ya da söz dinlemeyen bir çocukla karşılaştığımızda, onu değiştirmeye değil, anlamaya çalışmalıyız. Çünkü her davranış, öğrenmenin görünmeyen bir yüzüdür. Peki, bir inatçı çocukla nasıl bir iletişim kurulmalı? İnatçılık Bir Direniş Değil, Bir Öğrenme Biçimidir Psikoloji ve eğitim bilimleri açısından bakıldığında, çocukların inatçılığı çoğu zaman bir özerklik arayışıdır. Özellikle 2-6 yaş arası çocuklarda “ben yapacağım” dönemi, gelişimsel olarak son…

Tanrı Shiva kim? Dönüşümün, cesur vedalaşmaların ve yeni başlangıçların tanrısı Bazen hayat tam da şunu fısıldar: “Bırak gitsin.” İşte Shiva tam burada çıkıyor karşımıza. Yıkımı—evet, kulağa ürkütücü olan o kelimeyi—yeniden doğuşun ilk adımı olarak gören bir bilgelik. Birlikte düşünelim: Eğer tutunduğumuz eski kalıplar çözülsün ki yerini taze olana açsın diyorsak, Shiva’nın hikâyesine kulağımızı vermemek olmaz. Kısaca: Shiva kimdir? Hinduizm’de Trimurti’nin (Brahma, Vishnu, Shiva) üçüncü ayağı olan Shiva, “yıkımın” tanrısı diye anılsa da daha doğru bir çeviri “dönüştürücü” olur. Kailaş Dağı’nda meditasyona dalan yogi, saçındaki hilal, alnındaki üçüncü göz, elindeki üç dişli mızrak (trişula) ve damaru adlı davuluyla hatırlanır. Eşi Parvati,…

Kelimenin Emniyet Şeridi: Anlamın Sınırında Bir Edebiyat Yolculuğu Edebiyatın yollarında seyahat etmek, bazen otoyolda gitmek gibidir: hız, yön, manzara… her şey bir ritim içindedir. Fakat bazen, göz ucuyla fark ettiğimiz o ince şerit —emniyet şeridi— bizi durmaya, düşünmeye, hatta anlamın kendisini sorgulamaya davet eder. Bu yazı, “Emniyet şeridi nasıl anlaşılır?” sorusuna yalnızca bir trafik kuralı bağlamında değil, bir edebi metafor olarak cevap arıyor: dilin, anlatının ve insanın içsel sınırlarını çözümleyerek. Emniyet Şeridi: Kelimeler Arasında Sessiz Bir Durak Her anlatı, kendi hızında ilerler. Bazı yazarlar öykülerini bir yarış arabasının coşkusuyla sürerken, bazıları yavaşça, her kelimenin tadını çıkararak yol alır. Fakat ister…

Bir Kapının Ardındaki Anlam: Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Adalet Üzerine Bir Yolculuk Bazı sorular ilk bakışta basit gibi görünür: “Kapı ne işe yarar?” Bu cümleyi duyduğumuzda çoğumuzun aklına hemen fiziksel bir işlev gelir — giriş ve çıkışı sağlar, güvenlik sunar, alanları birbirinden ayırır. Ama ya sana deseydim ki, bir kapı bundan çok daha fazlasıdır? Belki de o, hayatın kendisine dair bir metafor, eşitliğe giden bir yol, adaletin sembolü ve toplumsal dönüşümün sessiz tanığıdır. Bugün gel, bu soruyu birlikte yeniden düşünelim. Çünkü bir kapının ardında sadece bir oda değil, bir dünya saklıdır. Kapı: Görünenden Daha Fazlası Kapılar, insanlık tarihi boyunca yalnızca…

Beyinden Su Neden Alınır? Bir Felsefi Bakış Filozofik Bir Perspektiften: Varoluşun Derinliklerine Yolculuk Bir filozofun gözünden bakıldığında, her tıbbi işlem, bir anlam arayışı ve varlık üzerine derin bir sorudur. Beyinden su alınması, yani tıbbi bir müdahale ile beyin omurilik sıvısının (BOS) bir kısmının dışarıya çekilmesi, fiziksel bir olayın ötesinde, ontolojik, epistemolojik ve etik açılardan sorgulanması gereken bir durumu ortaya koyar. Beyinden sıvı alınması, çoğunlukla hidrostatik bir baskı olan hidrosefali gibi durumların tedavisi amacıyla gerçekleştirilir. Fakat bu basit müdahale, arkasında derin felsefi sorular ve varlık ile bilgi arasındaki sınırları zorlayan bir anlayış barındırır. Beyin, bilinç ve varlık arasındaki ilişkiyi düşündüğümüzde, beynin…

Balans Vanası Nedir? Öğrenmenin Dengesini Keşfetmek Üzerine Pedagojik Bir Yolculuk Bir eğitimci olarak her derse başladığımda, öğrencilerime yalnızca bilgi değil, denge kazandırmaya çalışırım. Çünkü öğrenme süreci, tıpkı bir sistemin içindeki akış gibi, doğru oranda yönlendirilmediğinde ne anlam taşır ne de verim üretir. Bugün “Balans vanası nedir?” sorusuna sadece teknik bir yanıt değil, aynı zamanda öğrenmenin metaforu olarak bir cevap arayacağız. Zira bir ısıtma sistemindeki balans vanası, aslında eğitimdeki pedagojik dengeye fazlasıyla benzer: düzenler, korur, yön verir ve sürdürülebilir bir öğrenme ortamı yaratır. Balans Vanası: Fiziksel Bir Gereçten Pedagojik Bir Kavrama Teknik anlamda balans vanası, ısıtma ve soğutma sistemlerinde suyun debisini…

Yestehlemek Ne Demek? TDK ve Pedagojik Perspektiften Bir İnceleme Öğrenme, sadece bir bilgi edinme süreci değil, aynı zamanda bir dönüşüm yolculuğudur. Eğitimci olarak, her gün öğrencilere yeni kavramlar ve beceriler kazandırmak, aynı zamanda onların düşünme ve davranış biçimlerini şekillendirmelerine yardımcı olmak için uğraşıyorum. Bu süreçte, bazen kelimeler, anlamlar ve onların üzerindeki algılar öğrencilere rehberlik eden en güçlü araçlar olabilir. Bugün ise sizlere Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre anlamını inceleyeceğimiz bir kelimeyi tanıtacağım: “Yestehlemek.” Peki, bu kelime ne anlama gelir ve öğrenme sürecinde ne gibi pedagojik etkiler yaratabilir? Gelin, bu kelimenin anlamını keşfederken, pedagojik yöntemler ve öğrenme teorilerinin ışığında daha geniş…

Giriş: Öğrenmenin Enerjisi, Hayatın Güç Kaynağı Bir eğitimci olarak, her kavramda bir öğrenme fırsatı görürüm. Bazen bir kablo bağlantısında, bazen bir kesintide, bazen de basit bir soruda: “UPS ile TV çalışır mı?” Bu soru ilk bakışta teknik bir merak gibi görünse de, aslında öğrenmenin doğası hakkında derin bir metafor taşır. Çünkü tıpkı bir öğrenci gibi, bir cihaz da çalışabilmek için doğru kaynağa, kararlı bir desteğe ve sürdürülebilir bir enerjiye ihtiyaç duyar. Öğrenme süreci de tıpkı bir sistem gibidir: güç kesildiğinde bilgi akışı durur, destek geldiğinde ise yeniden hayat bulur. UPS Nedir? Öğrenmede Sürekliliğin Teknolojik Sembolü Teknik olarak UPS (Uninterruptible Power…

Tıkanmış Gözenekler Nasıl Açılır? Toplumsal Akışın Önündeki Görünmez Bariyerler Bir sosyolog olarak uzun süredir aklımı kurcalayan bir metafor var: gözenek. Bireyler arası ilişkilerde, kültürel yapıda ve toplumsal iletişimde, adeta birer canlı organizma gibi işleyen bu gözenekler, toplumun nefes almasını sağlar. Ancak zaman zaman, bu gözenekler tıkanır — önyargılar, normlar ve roller tarafından sıkıştırılır. İşte o zaman toplum, içten içe hava alamaz hale gelir. Peki tıkanmış gözenekler nasıl açılır? Bu soru, sadece biyolojik değil, sosyolojik bir arayışın da merkezindedir. Toplumsal Gözenekler: Normların Görünmez Duvarları Toplum, bir organizma gibi düşünülürse, her birey bu organizmanın hücreleri gibidir. Bu hücrelerin birbirine temasını sağlayan şey…

Kanalizasyon Nasıl Tıkanır? Tıkanıklığın Eğlenceli Anatomisi “Tıkanmış” Bir Başlangıç: Lavabodan Dünyaya Bakış Bir sabah lavabodan yükselen garip bir “glup glup” sesiyle güne başladığınız oldu mu? O an anlarsınız ki hayatınızda yeni bir dönem başlamıştır: Tıkanıklık Çağı! O artık sadece bir boru değildir; sabrınızın, becerinizin ve hatta ilişkilerinizin sınandığı bir sahneye dönüşmüştür. Kanalizasyon tıkanması belki de ev hayatının en dramatik olaylarından biridir. Üstelik bu hikâyenin kahramanları da hiç eksik olmaz: stratejik planlamalarıyla erkekler, empati dolu yaklaşımlarıyla kadınlar ve… tabii ki lavaboya atılan her türlü “pişmanlık nesnesi”! Tıkanıklığın Kökleri: Suçlu Kim? Bir kanalizasyonun tıkanması aslında basit bir fizik meselesi gibi görünse de,…